Rulmanların Kontrolü

Rulman Temizliği

Rulmanlar kontrol edilirken, önce rulmanların görünümü kayıt altına alınmalı ve ardından kalıntı yağın mevcut miktarı ve durumu kontrol edilmelidir. Yağlayıcı numunesi alındıktan sonra, rulmanlar temizlenmelidir. Genel olarak, temizleme solüsyonu olarak hafif yağ veya gaz yağı (kerosen) kullanılabilir.

Sökülen rulmanlar önce bir ön temizlik işlemine tabi tutulmalı, ardından yağ banyosu içinde durulama yapılmalıdır. Her banyo işlemi, tankın kenarlarına veya alt kısmına rulmanların temas etmeden rulmanları yağ içinde desteklemek amacıyla bir metal kafesle birlikte gerçekleştirilmelidir. Ön temizlik işlemi sırasında rulmanlar yabancı madde kalıntısıyla döndürüldüğü takdirde oluk yüzeyleri zarar görebilir. Yağlayıcı ve diğer kalıntı maddeler, yumuşak bir fırça yardımıyla uygun yöntemlerle yağ banyosunda kaba ön temizlik işlemi sırasında temizlenerek giderilmelidir.

Rulman nispeten temizlendikten sonra, son durulama işlemi gerçekleştirilir. Son durulama işlemi, rulmanı durulama yağına batırılmış halde tutarken döndürerek dikkatlice gerçekleştirilmelidir. Durulama yağının her zaman temiz tutulması gerekmektedir. 

Rulmanların Kontrolü ve Değerlendirilmesi

Rulmanlar iyice temizlendikten sonra, rulmanların yuvarlanma yollarında ve dış yüzeylerinin mevcut durumu, kafes aşınması miktarı, iç boşluk artışı ve toleransların degradasyonu incelenmelidir. Bu noktaları dikkatlice kontrol edilmeli ve rulmanın tekrar kullanılıp kullanılamayacağını belirlemek için olası hasar veya diğer anormallikler incelenmelidir.

Küçük, birbirinden ayrılamayan bilyalı rulmanlar durumunda, rulman bileziklerinin sorunsuz bir şekilde döndüğünü doğrulamak amacıyla, rulman bir elde yatay olarak tutularak ardından dış bilezik döndürülür. Konik makaralı rulmanlar gibi ayrılabilir rulmanlar, yuvarlanma elemanları ve dış bilezik oluk yüzeyi ayrı ayrı incelenmek suretiyle kontrol edilebilir.

Büyük rulmanlar manuel olarak döndürülemez; ancak, yuvarlanma elemanları, oluk yüzeyleri, kafesler ve omuzların temas yüzeyi görsel olarak dikkatli bir şekilde incelenmelidir.

Bir rulman ne kadar önemliyse, o kadar dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Bir rulmanın yeniden kullanılabilir olup olmadığının tespiti ancak rulman aşınma derecesi, makine işlevi, rulmanların makinedeki önemi, işletim koşulları ve bir sonraki denetime kadar geçen süre gibi faktörler değerlendirildikten sonra gerçekleştirilmelidir.

Bununla birlikte, aşağıdaki kusurlardan herhangi biri mevcut olduğu takdirde rulmanın yeniden kullanılması mümkün olmayıp yenisiyle değiştirilmesi gerekmektedir:

 (a) İç veya dış bileziklerde, yuvarlanma elemanlarında veya kafeste çatlaklar varsa.
 (b) Yuvarlanma yolunda veya yuvarlanma elemanlarında pullanma gözlemleniyorsa.
 (c) Yuvarlanma yolu yüzeylerinde, omuzlarda veya yuvarlanma elemanlarında ciddi derecede yüzey çentikleri     mevcutsa.
 (d) Kafeste ciddi derecede aşınam varsa veya perçinler gevşek ise.
 (e) Yuvarlanma yolu yüzeylerinde veya yuvarlanma elemanlarında pas veya çizilme varsa.
 (f) Yuvarlanma yolu yüzeylerinde veya yuvarlanma elemanlarında ciddi darbe izleri veya Brinell iz girintileri varsa.
 (g) Delikte veya dış bileziğin çevresinde ciddi derecede sürünme belirtisi görüldüyse.
 (h) Isıdan kaynaklanan gözle görülür renk değişimi mevcutsa.
 (i) Gresli kullanılan keçeli rulmanların keçelerinde veya kapaklarında ciddi hasar varsa.