Co to jest łożysko?
Łożysko w swojej obecnej postaci zostało opracowane pod koniec XIX wieku. Początkowo łożyska były wytwarzane ręcznie.
Obecnie, łożyska stanowią jeden z najpowszechniej używanych elementów maszyn, ponieważ ich ruch toczny ułatwia prawie każdy ruch i pomaga zmniejszać tarcie.
Łożyska pełnią dwie kluczowe funkcje:
- Przenoszą ruch, tj. podtrzymują i prowadzą elementy, które obracają się względem siebie
- Przenoszą siły
Łożyska toczne i łożyska ślizgowe
W łożysku ślizgowym lub tulejowym oś i łożysko poruszają się w przeciwnych kierunkach na powierzchni ślizgowej. W odróżnieniu do nich, dwa elementy łożyska tocznego, które poruszają się względem siebie – pierścień wewnętrzny i zewnętrzny – są oddzielone przez elementy toczne. Konstrukcja taka powoduje znacznie mniejsze tarcie niż w łożysku ślizgowym.
Łożyska poprzeczne i wzdłużne
Łożyska mogą przenosić obciążenia w kierunku promieniowym lub osiowym (wzdłużnym), a w wielu przypadkach łożyska przenoszą kombinację obciążeń promieniowych i osiowych.
Oba rodzaje łożysk są dostępne jako łożyska kulkowe lub wałeczkowe. Wybór łożyska zależy od wymaganego zastosowania.
Technical Insight - Dobór właściwego łożyska i układu
Łożyska poprzeczne
Łożyska wzdłużne
Elementy składowe
Łożyska zazwyczaj składają się z następujących elementów:
- Dwa pierścienie lub tarcze z bieżniami
- Elementy toczne w postaci wałeczków lub kulek
- Koszyk utrzymujący elementy toczne w pewnej odległości od siebie i prowadzący je
Pierścień wewnętrzny / pierścień zewnętrzny
Pierścień wewnętrzny i zewnętrzny wykonane są zazwyczaj z bardzo czystej stali chromowej. Materiał ten charakteryzuje się niezbędną twardością i czystością – które są ważne dla uzyskania dużej nośności znamionowej i trwałości.
Technical Insight - Trwałość łożyska
Bieżnie są utwardzane, szlifowane i honowane.
Wykorzystywane są także materiały specjalne, takie jak ceramika i tworzywa sztuczne. Chociaż tworzywa sztuczne nie są w stanie wytrzymać wyjątkowo wysokich temperatur, są znacząco lżejsze od stali. To czyni jest przydatnymi w sektorach takich, jak motoryzacyjny.
Technical Insight - Materiały na łożyska
Pierścień wewnętrzny
Pierścień zewnętrzny
Elementy toczne
Elementy toczne to kulki, wałeczki, stożki, baryłki lub igiełki. Wykonane są zazwyczaj z bardzo czystej stali chromowej. Wykorzystywane są także materiały specjalne, takie jak ceramika i tworzywa sztuczne.
Elementy toczne toczą się po specjalnie ukształtowanych bieżniach pierścieni lub tarczy i są utrzymywane w odległości od siebie i prowadzone przez koszyk.
Koszyk
Koszyk odpowiada za utrzymywanie elementów tocznych w odległości od siebie i prowadzenie ich. Stosuje się materiały takie jak stal, mosiądz i tworzywa sztuczne. Masywne koszyki metalowe są produkowane poprzez obróbkę maszynową, podczas gdy koszyki tłoczone wykonuje się z blachy. Podobnie, koszyki z tworzywa mogą występować jako masywne obrabiane maszynowo lub mogą być formowane metodą wtryskową.
W poniższym artykule Technical Insights zamieszczono odesłania do różnych rozdziałów naszego głównego katalogu "Łożyska toczne".
Artykuł zawiera szczegółowe wprowadzenie w naszą technologię łożysk tocznych oraz wskazuje podstawowe właściwości, korzyści i cechy produktów NSK.
Udostępnij